دین و زیست شناسی (اسپیلکا)

دین و وراثت

​​​​​در پژوهش  والر و همکاران  تاثیر وراثت و محیط  بر رفتار دینی  دوقلوهای  همسان و ناهمسان جدا از هم  و باهم  مورد مقایسه قرار گرفت  و نتیجه این پژوهش  این بود که عوامل وراثتی  و محیطی  از لحاظ تاثیرات مربوط به  منشاء  تمایلات مذهبی  با هم  مساوی بودند. 

رابطه دین و وراثت:

(تکامل و وراثت) =>(معنا، تسلط، جامعه گرایی) =>دین

دین 3 نیاز اصلی را برآورده می کند:

1.نیاز های شناختی

2.نیاز های انگیزشی

3.نیاز های اجتماعی​​​​​​

 

 ​​​​​​ با توجه به شیوع دسترس پذیری و اهمیت دین در فرهنگ غربی این فرضیه را می توان پذیرفت که تجربه های عاطفی عمیق اما مبهم به احتمال قوی هویت‌های دینی پدید می آورند به ویژه وقتی با بهداشت روان در ارتباط باشند. 

آیا ما برای دین طراحی شده ایم؟ 

در ادامه ی منطقی کار داکویلی و نیوبرگ یعنی ذهن عرفانی، به نقل از نیوبرگ آورده اند که:(( ذهن آدمی به لحاظ ژنتیکی چنان ساخته شده است که عقاید مذهبی را ترغیب می کند.)) 

نیوبرگ سپس اظهار می کند:(( تا وقتی مغز ما چنان ساخته می‌شود که هست، خدا هم جایی نخواهد رفت.)) 

داکویلی و نیوبرگ دیدگاه خود را ((الاهیات اعصاب)) می نامند. این کوشش در راستای کار پیشین آنها تا حد زیادی نظری است. آنها اساسا ارتباط مستقیمی میان دین و جنبه های خاصی از زیست شناسی قائل اند، موضوعی که ما با آن مخالفیم. 

* مقدار زیادی از پژوهش های اخیر نشان می دهد که وقتی کسی دعا می کند یا دچار تجربه های دینی می‌شود ساختار های گوناگون مغز او  فعال می شود این بررسی ها صرفاً نشان می‌دهند که مغز چنان که در کل رفتار دخیل است در نواحی شناختی، عاطفی یا حرکتی نیز دخیل است لیکن تایید نمی‌کند که این فعالیت عصبی اختصاصاً برای دین پدید می آید یا صرفاً ویژه کارکرد های مذهبی است.

زیست شناسی رفتار مذهبی

 می‌دانیم که دین برای بسیاری از مردم تا چه حد اهمیت دارد آیا این بدان معناست که فعالیت مذهبی پیامد های زیست شناختی دارد؟! 

 برای یافتن چند پاسخ ممکن به این سوال کوشش زیادی لازم نیست. 

 آیین، مناسک و مراسم عبادی از ارکان دین اند. افزون بر این آیین تاریخ تکاملی قابل توجهی دارد و هنوز هم در نحوه ی عمل دستگاه عصبی انسان موثر است. پس ما انسانها را می توان به حق جانورانی آیینی نامید. بی گمان ما از تبار دیرینه ی جانورانی هستیم که آنها نیز به فعالیت های آیین گرایانه می پرداختند.

 

آیین چیست؟ 

آیین در نزد انسان ها رفتار فردی و یا اجتماعی سازمان یافته و منظمی است که اغلب ماهیت تکراری دارد. 

مردم غالباً در رویارویی با مشکلات پزشکی حاد به اسناد های مذهبی توسل می جویند آیین نیز در این گونه مواقع اهمیت می یابد. 

آیین های شفابخشی تلاشی است برای تبدیل بیماری به تندرستی. 

به لحاظ روانشناختی این آیین‌ها اضطراب و بلاتکلیفی را هم در بیماران و هم در نزدیکان آنها کاهش می دهند. 

این اعمال در واقع در خواست ها و رفتارهای مذهبی اند که مقصود از آنها توسل به نیرو های فرا طبیعی برای کمک به رنجور است. 

نیایش و شرکت در مراسم شفا بخشی مذهبی اغلب درد و رنج را تخفیف و انسجام اجتماعی را افزایش می‌دهد. 

نیایش و تندرستی

 همبسته های زیست شناختی نیایش نشان می‌دهند که نیایش در سلامت کسانی که به آن می پردازند عملاً موثر است. یکی از راههای پی بردن به این نکته در نظر گرفتن نیایش به عنوان((شگرد تنظیم عاطفه)) است. 

در یک بررسی راجب به بزرگسالان مسن، نیایش ظاهر نمود های منفی عاطفی را که ناشی از فشار بود کاهش داد. 

 گر چه تاثیرات و همبستگی های مثبتی میان نیایش و سلامت جسمانی دیده می شود، کسانی که در این ادبیات به وارسی های گسترده پرداخته‌اند در نتیجه گیری های خود محتاط ترند. 

 از نظر آنها در طراحی، تحلیل و تفسیر این پژوهش ها اشکالات مختلفی وجود دارد. نیایش ظاهراً مفید است اما دلایل این امر چندان روشن نیست. باز هم لازم است که شور و هیجان خود را در این مورد مهار کنیم. 

 

تاثیر زیست شناختی آموزه ها و اعمال دینی

آثار زیست شناختی بخشایش

اصل بخشایش اغلب یکی از آرمان های مهم دین است. 

گرساچ و هائو با بررسی یک نمونه ملی نشان داده‌اند که دین داری شخصی و حس و اغماض و بخشایش همواره با هم اند.

عدم رغبت به بخشودن با کینه توزی همبستگی مثبت دارد. در عوض این نکته که کینه توزی با امراض قلبی و عروقی رابطه دارد کاملا تایید شده است. پژوهش نشان می‌دهد که بخشایش نه تنها ضد کینه توزی است بلکه فشار خون و علائم ذهنی و عینی فشار را هم کاهش می دهد. 

رابطه مثبت میان دین و بهداشت بسی وسیع تر از آن است که پژوهش مذکور درباره بخشایش نشان می دهد. 

 

دین و زیست شناسی در سلامت و بیماری 

 سلامت و ناخوشی پرسش های مهمی را در مورد زیست شناسی و دین پیش می آورند. 

 اولا آیا اعمال گروه‌های مذهبی بر تندرستی و بقای اعضای آنها تاثیر می گذارد؟ 

 جواب مثبت است و کلیسای عیسی مسیح قدسیان امروزی(که اعضای آن به مورمون ها معروف اند) مثل اعلای این امر است که کلیسا می تواند به نحو مطلوبی در سلامت اعضایش موثر باشد. 

ثانیا آیا گروه های مذهبی می توانند به شکلی واکنش نشان دهند که انزوای تولید مثلی (یعنی منع روابط جنسی با افراد خارج از گروه) روی دهد و عوامل ارثی به تمایز میان جمعیت های مذهبی مختلف بیانجامد؟ 

جواب باز هم مثبت است و  وجود امراض ارثی گوناگون میان یهودی ها گواه قدرت تنفری است که به لحاظ تاریخی شرطی شده و مانع ازدواج یهود با غیر یهود بوده است. 

وضعیت بهداشت مورمون ها و یهودیان به روشنی نشان می‌دهد که زیست شناسی سلامت و بیماری ممکن است محصول جلوه های اجتماعی الهیات و اعمال شخص مذهبی باشد. 

 

تاثیر رفتار های بهداشتی:مورمون ها

 فضایل زندگی بهداشتی در الهیات و فرهنگ مورمون ها جایگاه ویژه‌ای دارد. 

مورمون ها از آغاز کودکی می آموزند که از سیگار کشیدن، مشروب خوردن و استعمال مواد محرک( مثل کافئین) و پرداختن به فعالیت هایی که ممکن است به بدن آنها صدمه بزند بپرهیزند. به همین ترتیب رژیم غذایی و اجزای زندگی مثبت و سالم را در جماعت های مورمون با دقت و دلسوزی به افراد می آموزند. 

 مورمون ها نمونه عالی تاثیراتی هستند که ناشی از رفتارهای بهداشتی بر اساس اعتقادات مذهبی است. 

 

پس ما معتقدیم که هیچ رابطه مستقیمی میان دین و علم وراثت وجود ندارد رابطه ای غیر مستقیم می توان یافت زیرا دین در زندگی کارکردهای گوناگونی دارد. 

 سرانجام دین و عقاید الهیاتی ممکن است به عنوان متغیرهای مستقل در ایجاد حالات تندرستی یا عدم سلامت جسمانی دخیل باشند. 

 کاملاً روشن است که دین اگرچه به ظاهر بسی دور از زیست شناسی است در عمل از بسیاری جهات با آن ارتباط دارد. 

 

کتاب اسپیلکا

​​​​

 

 

​​

 

 

​​​​​